Trong địa lý phong thủy cổ truyền, thế đất không chỉ là nơi dựng móng mà còn là nơi khí tụ sinh cơ, là cơ sở đầu tiên của sự thịnh vượng hay suy bại. Một mảnh đất tốt không nằm ở giá trị vật chất, mà nằm ở khả năng thu – dẫn – tụ khí. Hai yếu tố then chốt để đánh giá thế đất, chính là Loan đầu và Mạch nước.

Loan đầu, theo thuật ngữ phong thủy, là những thế đất có địa hình phía trước hơi cao, hai bên ôm vào như vòng tay, phía sau thấp dần hoặc có núi bao bọc. Hình tượng này mô phỏng một con rồng đang cúi đầu, sinh ra trường khí bao bọc, hội tụ vượng khí tự nhiên. Trong bộ sách cổ về 156 hình thế loan đầu, các nhà địa lý xưa đã mô tả chi tiết từng thế đất cụ thể và hậu vận đi kèm: thế đất hình bầu lành khí, thế đất hình mũi nhọn dễ “tán tài”, thế đất có thế hỏa tà phi thì tuyệt đối không nên dựng nhà.

Tuy nhiên, thế đất đẹp chỉ là phần dương. Để “khí” có thể tụ mà không tản, cần có mạch nước dẫn khí. Nước là khí hữu hình, dòng nước tượng trưng cho dòng chuyển động của sinh khí. Một dòng nước êm đềm chảy vào mảnh đất qua phương cát (như Sinh khí, Diên niên) sẽ mang lại tài lộc, thuận hòa. Trái lại, nước chảy xiết, hoặc cắt thẳng qua mảnh đất như lưỡi dao (được gọi là “đao thương thủy”) sẽ khiến nội khí hỗn loạn, ảnh hưởng đến sức khỏe và tài vận.

Trong thực tế tại Việt Nam, những mảnh đất ở đồng bằng thường có mương thủy canh, sông nhỏ hay ao hồ – nếu biết quy hoạch đúng, hoàn toàn có thể mô phỏng được thế “ngoại thủy hoàn lưu”, một dạng loan đầu thủy kết cổ điển. Ở đô thị hiện đại, các kiến trúc sư phong thủy sẽ chủ động dùng giải pháp tiểu cảnh, hòn non bộ, bồn nước để tạo thủy tụ – thay thế cho địa hình tự nhiên đã bị bê tông hóa.

Một điểm then chốt ít người biết: hướng dòng nước (thủy khẩu) còn quan trọng hơn cả sự hiện diện của nước. Nếu nước chảy đến từ hướng tốt nhưng đi ra từ phương hung, thì sinh khí vừa vào đã thoát, tài vận hao tổn. Trong khi đó, nếu nước chảy vào từ phương hung nhưng dừng lại – không chảy ra (tụ thủy), lại có thể hóa sát thành cát, mang lại điềm lành.

Tổng hợp lại, một thế đất lý tưởng để dựng nhà – theo quan điểm của các đại gia tộc Á Đông – là nơi có loan đầu vững, tức địa hình cao ráo phía trước, đất thoải về sau, hai bên có đất ôm hoặc nhà hàng xóm tạo thế thủ hộ. Đồng thời, nên có mạch nước hoặc hình thế mô phỏng dòng chảy đi vào nhà từ phương sinh khí, uốn lượn quanh sân hoặc khuôn viên trước khi thoát ra. Nếu không có điều kiện địa lý tự nhiên, hoàn toàn có thể xử lý bằng các thủ pháp tạo hình như cảnh quan sân vườn.

Loan đầu và thủy khẩu không chỉ là công cụ phán xét đất – mà chính là chìa khóa để người sống trong ngôi nhà đó nhận được thiên khí ổn định, tiếp được địa khí bền, từ đó mới dưỡng được nhân khí – tức chính khí của con người. Từ xưa, cha ông ta đã chọn nơi “long chầu hổ phục, thủy tụ minh đường” để lập nghiệp – không phải vì mê tín, mà vì họ hiểu được mối liên hệ sâu xa giữa hình thế đất đai và số mệnh con người.

Nếu xem “hướng nhà” là cánh cửa đón vận khí, thì “thế đất” chính là nền móng của một đời hưng thịnh. Chọn đúng đất, là chọn khí hậu phúc hậu cho cả một dòng họ.

Tác giả: Chú Tiến Ngạn – Master

Nhà nghiên cứu – ứng dụng phong thủy học thuật & thực chiến
Người sáng lập “TÀI LIỆU PHONG THỦY – Vì 20 năm để đời”

Bạn đang đọc bài viết trong chuỗi “Phong thủy để đời” của Chú Tiến Ngạn – Master – một trong những hệ thống ứng dụng phong thủy học thuật chuyên sâu, tiếp cận trực tiếp từ các trường phái phong thủy cổ điển Trung Hoa và Việt Nam, có đối chiếu tư liệu Hán Nôm và các công trình nghiên cứu chuẩn quốc tế. Những tri thức trong bài đều được kiểm chứng và triển khai trong thực tế tại hàng trăm công trình nhà ở và âm trạch trên khắp ba miền.